30 września 2023r. w Centrum Sztuki Mościce w Tarnowie odbyła się uroczysta gala finałowa Małopolskiej Nagrody Poetyckiej „Źródło” edycja VII i „Małe Źródło” edycja III, pod patronatem honorowym Iwony Gibas – Członka Zarządu Województwa Małopolskiego, których organizatorami są: Gminny Ośrodek Kultury w Borzęcinie i Centrum Sztuki Mościce w Tarnowie. Podczas spotkania wręczono nagrody i uhonorowano Laureatów, którzy – prawie w komplecie – z całej Polski dotarli do Tarnowa.
Wcześniej, bo w dniu 17 sierpnia 2023 roku, w trakcie spotkania w Gminnym Ośrodku Kultury w Borzęcinie, jurorzy w składzie: Józef Baran (przewodniczący), Beata Paluch, Adam Ziemianin, Jadwiga Malina (członkowie) uzgodnili wspólny werdykt i wybrali nagrodzone prace konkursowe spośród ponad 200 zestawów nadesłanych z Polski, jak i spoza granic naszego kraju (np. Hiszpanii, Holandii, Szwecji, Wielkiej Brytanii, Irlandii, Niemiec).
Finałowa gala w Tarnowie była okazją do podsumowań i wręczenia nagród finansowych uczestnikom obu konkursów. Przypomnijmy, że pula nagród konkursowych wynosiła 12.800 zł. Każdy z finalistów konkursu mógł zaprezentować jeden z nagrodzonych wierszy. Uczestnicy – co bardzo miłe dla organizatorów – komplementowali konkurs i organizację finałowej gali. Niektórzy, co ciekawe, mieli do pokonania całą Polskę, a jednak chcieli się pofatygować, by wspólnie z innymi poetami i organizatorami celebrować finał tego ogólnopolskiego konkursu.
Spotkanie poprzedziły warsztaty literackie – pt. „Źródło wiersza”, podczas których uczestnicy próbowali odpowiedzieć na pytania: Czy dzieło sztuki może być dobrym impulsem do pisania oraz co lubi, a czego nie lubi współczesna poezja. Zajęcia poprowadziła Jadwiga Malina, jurorka MNP „Źródło”, poetka, redaktorka, kuratorka wydarzeń literackich, sekretarz w randze wiceprezesa Krakowskiego Oddziału Stowarzyszenia Pisarzy Polskich.
Wieczór zarezerwowany był na koncert Starego Dobrego Małżeństwa – najbardziej rozpoznawalnego zespołu z kręgu piosenki poetyckiej i ballady folkowej w Polsce, od przeszło trzech dekad prowadzony przez Krzysztofa Myszkowskiego – charyzmatycznego pieśniarza, kompozytora i autora. Pełna sala CSM w Tarnowie była zachwycona koncertem, raz po raz wyśpiewując kompozycje wspólnie z zespołem. Było pięknie! Wielu uczestników wracało do swoich domów oczarowanych koncertem i atmosferą całego wydarzenia, które trwało łącznie prawie 7 godzin.
– Siedem lat temu nie przypuszczaliśmy, że idea Małopolskiej Nagrody Poetyckiej „Źródło”, która zrodziła się w głowie poety Józefa Barana, a później wykuwała w naszych wspólnych dyskusjach, dzięki pomocy i dobrej współpracy z Centrum Sztuki Mościce stworzy konkurs, w którym rokrocznie nadsyłanych będzie ponad 200 zestawów poetyckich. Wspólnie z wicedyrektor Anną Banach i Karoliną Szymańską z Centrum Sztuki Mościce w Tarnowie współpracujemy przy tym zadaniu przez ponad pół roku. Przy wsparciu pracowników GOK Borzęcin i CSM Tarnów tworzymy wydarzenie angażujące Polaków nadsyłających swoje wiersze z całego świata, a na galę finałową przyjeżdżają ludzie z najodleglejszych zakątków Polski. Dziś to marka znana na mapie ogólnopolskich zmagań literatów i jesteśmy z tego bardzo dumni – komentuje Piotr Kania, dyrektor ośrodka kultury w Borzęcinie.
Kolejna edycja konkursu już wiosną 2024 roku. Wszelkie informacje dotyczące przedsięwzięcia można znaleźć na stronie www.nagrodazrodlo.pl , gdzie także pełny zapis gali finałowej konkursu oraz wydawnictwa pokonkursowe (w pdf) ostatniej i wcześniejszych edycji.
(h)
Oto, co na temat tegorocznego konkursu napisał Poeta Józef Baran – przewodniczący jury:
– Jak zwykle treść niektórych wierszy nawiązuje do współczesnych wydarzeń i aktualnej sytuacji. Myślę tu szczególnie o wojnie w Ukrainie. Przebija przez tematy utworów motyw samotności, przemijania, a także śmierci (matki, rodziców, najbliższych). Pojawiają się pytania eschatologiczne/religijne o sens naszego bytowania i wędrówki człowieka przez czas i przestrzeń, ale także podobnie – jak w ubiegłych latach – nie brakowało wierszy emigracyjnych, opowieści poetyckich o przeżyciach człowieka „wysadzonego z siodła”.
Oczywiście nie zabrakło liryków radosnych, opiewających piękno pór roku, krajobrazu serdecznego a także wierszy „rodzinnych”, arkadyjskich o domu, dzieciństwie, pierwszych miłościach…
Forma wierszy autorów nagrodzonych i wyróżnionych przekonuje, że mieliśmy do czynienia z poetami dojrzałymi, w niektórych wypadkach mającymi swój styl i własną dykcję poetycką.
Opinia Beaty Paluch – aktorki Narodowego Starego Teatru im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie, interpretatorka poezji:
Konkurs doczekał się siódmej edycji, która wydaje się być najbardziej wyrównana. Jest wiele ciekawych wierszy. Przyciągają formą, urodą metafor, dystansem, wrażliwą obserwacją, humorem – chce się do nich wracać, inspirują, wynoszą poza materialność świata. Trochę przytłacza je egzystencjalizm i nieszczęście wojny ale niejednokrotnie potrafią te trudne sprawy ująć w zaskakującej i przejmującej czułością strofie. Najczęściej mówią o wojnie, śmierci i matce.
Możemy degustować wszystkie rodzaje wiersza: biały, sylabiczny, sylabotoniczny, wolny, stroficzny, stychiczny. Spotykamy się z balladą, poematem, sonetem i pantunem. Marek byłby szczęśliwy – szczególnie często w tym roku myślałam o Marku Karwali, o jego analizach, wiedzy, poczuciu humoru i szczególnie dotkliwa była w tym roku Jego nieobecność. Możliwe, że miały na to wpływ liczne wycieczki konkursowiczów w pobliże wieczności.
Dzięki zapisanym wierszom możemy być świadkami wielu bardzo osobistych doświadczeń i relacji, i nie to jest najważniejsze jak zostały zapisane ale, że poświęcono im czas i ubrano w słowa – dzięki temu opisane zdarzenia wciąż żyją.
Wielu twórców zamyka się w świecie swojego „ja” i rozczytuje swoje „jestem” z pomocą bożą lub bez niej.
Niektórzy odnoszą się do bieżących informacji, książek, internetowych plotek. Przywołują ludzi ze świata sztuki, polityki. Przypominają i komentują historię, czasem zadziwiająco odważnie i bezkompromisowo, jakby nie zdając sobie sprawy z odpowiedzialności ciążącej na słowie wypowiedzianym czy zapisanym – może jeszcze bardziej na zapisanym – a przecież słowa mają siłę sprawczą, mogą zaszczepiać miłość lub nienawiść i tak determinować świat, z którym się kręcimy.
Zabrakło mi szybkiego biegu moich dzieci we współczesnej multikulturowej wersji ziemskiego świata. Mimo podejmowanych w nielicznych wierszach prób nawiązania do życia w erze komputerów, internetu, podróży międzykontynentalnych (a za chwilę międzyplanetarnych) nie ma tego wiatru, który towarzyszy współczesnej cywilizacji, wszystko jest lekko archaiczne, trąci myszką i bynajmniej nie komputerową – jakby brakowało języka na opisanie współczesnego świata. Nie ma też próby syntetycznego potraktowania doświadczeń, wszystko zatacza dość wąskie kręgi wokół twórcy, jakby towarzyszył nam lęk przed utratą indywidualności, niezależności, lęk przed zatraceniem…
Wciąż nie rezygnujemy z kilku istotnych pytań, które dręczyły naszych dziadków i dręczyć będą nasze wnuki, a muzyka i poezja wydają się najlepszymi drogami by wskazywać możliwe i niemożliwe odpowiedzi.
Być może należałoby traktować poezję i muzykę jako bardzo pożądane i jedyne leki na życie, na śmierć i na nieśmiertelność która jest banałem (jak zaznaczył jeden z twórców).
A może odpowiedzi nie są do niczego potrzebne, a pytania wynikają tylko z ewolucyjnej skazy naszych mózgów.
Mimo wszystkich wątpliwości i niedostatków, to cudownie, że w ogólnie panującym hałasie i pędzie możemy jeszcze odnaleźć w sobie i w świecie delikatną smugę cienia, która może nas zaprowadzić w nieznane i pozwolić odsłuchać zapisaną w ciszy prawdę lub nieprawdę…
Wyniki
Małopolska Nagroda Poetycka „Źródło”- edycja siódma, 2023 rok.
Za najlepszy zestaw konkursowych wierszy nagrodami pieniężnymi zostali nagrodzeni następujący uczestnicy:
I nagroda – 3 000 zł – Magda Brzezińska (woj. świętokrzyskie).
II nagroda – 2 000 zł – Anna Czartoszewska (woj. podlaskie).
III nagroda – 1 000 zł – Arkadiusz Tuziak (woj. podkarpackie).
Pięć równorzędnych wyróżnień za zestaw wierszy po 500 zł otrzymali: Wiesława Raczkiewicz (woj. dolnośląskie), Monika Deker-Kot (woj. małopolskie), Magdalena Cybulska (woj. łódzkie), Piotr Zemanek (woj. śląskie) oraz Mateusz Czarnecki (woj. małopolskie).
Nagrodę Specjalną za utwór związany z regionem Małopolski w wysokości 1000 zł otrzymuje Anna Piliszewska (woj. małopolskie). Nagrodę Specjalną przewodniczącego Jury – Józefa Barana w wysokości 600 zł otrzymał Jacek Świerk (woj. podkarpackie).
Wyróżnienia honorowe, nagrodzone publikacją wiersza w wydawnictwie pokonkursowym, przyznano następującym osobom: Krzysztof Arbaszewski, Magda Bogusz, Jerzy Fedirko, Jerzy Fryckowski, Maria Gibała, Katarzyna Hudy, Anna Jura, Magdalena Jóźwiak, Magdalena Kapera-Patuła, Artur Kmiecik/Drum Gullion, Alicja Koprowska, Janusz Koryl, Kinga Leśniak, Marzenna Lewandowska, Emilia Mazurek, Urszula Michalak, Irena Niedzielko, Bogdan Nowicki, Magdalena Podobińska, Zbigniew Pikuła/Litawor, Beata Rogalska, Małgorzata Szepelak /Boadicea, Ilona Zdziech, Małgorzata Żak- Lorenowicz.
*********
Małopolska Nagroda Poetycka „Małe Źródło”- edycja trzecia, 2023 rok.
Za najlepszy zestaw konkursowych wierszy nagrodami pieniężnymi zostali nagrodzeni następujący uczestnicy:
I nagroda – 900 zł – Daniel Wołoszko (woj. pomorskie).
II nagrodę – 600 zł – Martyna Pasek (woj. pomorskie).
III nagroda – 400 zł – Maciej Wojtacki (woj. zachodniopomorskie).
Nagrodę Specjalną za utwór związany z regionem Małopolski w wysokości 200 zł otrzymuje Natalia Drygaś.
Trzy równorzędne wyróżnienia po 200 zł otrzymali: Julia Filipiak (woj. małopolskie), Weronika Stecyk (woj. podkarpackie), Barbara Kotula (woj. wielkopolskie).
Wszystkim gratulujemy!
Gminny Ośrodek Kultury w Borzęcinie, Centrum Sztuki Mościce w Tarnowie – organizatorzy wydarzenia.